Yönetim Bilişim Sistemleri nedir sorusu özellikle bölümün öğrenciler arasında popülerlik kazanmasıyla birlikte tekrardan merak edilen bir konu haline gelmiştir. Ben de bu yazımda bir YBS mezunu olarak Yönetim Bilişim Sistemleri’nin ne olduğunu, alacağınız eğitimi, üniversitelerdeki sıralamaları, mezun olduğunuzda hangi alanlarda çalışabileceğinizi ve bu bölümde söylendiği gibi bir gelecek olup olmadığı hakkında bilgi vereceğim. YBS hakkındaki tüm detayları öğrenmek için okumaya devam edebilirsiniz. Aranızda bölümü düşünenler var ise belki de onları bilgilendirmiş olurum. Öncelikle “YBS nedir?” gelin birlikte inceleyelim.
Yönetim Bilişim Sistemleri Nedir?
Yönetim Bilişim Sistemleri (Management Information Systems) bölümü, işletmelerin bilgi ve iletişim teknolojileri (ICT) aracılığıyla verimli ve etkin bir şekilde yönetilmesi için öğrencilere gerekli donanımı kazandıran 4 yıllık bir lisans programıdır. Literatürde YBS ile ilgili çeşitli tanımlar yapılmıştır. Bunun temel sebebi ise içerisinde birçok farklı daldan dersler bulunmasıdır. Bölüm dersleri ise üniversiteden üniversiteye ve bağlı olduğu fakülteye göre değişiklik göstermektedir. İlerleyen başlıklarımızda bu konuya da değineceğim.
Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) kavramı ilk olarak 1960’lı yılların ortalarında işletmelerdeki muhasebe, satın alma, stok, üretim, satış ve bordro gibi süreçlerin otomatikleştirilmesi için geliştirilen bilgisayar tabanlı sistemlerin kullanımıyla ortaya çıkmıştır. Bu bölüm ülkemizde ise ilk kez 1995 yılında Boğaziçi Üniversitesi’nde açılmıştır. Günümüzde ise hem devlet hem de özel üniversitelerin birçoğunda açılmış olup her geçen sene artmaya da devam etmektedir. Bölümün örgün eğitimi olduğu gibi açıköğretimi de bulunmaktadır. Ülkemizdeki sınav sisteminde TM (Eşit Ağırlık) puan türüne göre öğrenci almaktadır.
Yönetim Bilişim Sistemleri (Management Information Systems) Nedir?
Yönetim Bilişim Sistemleri Dersleri Nelerdir?
YBS bölümündeki derslerin içerikleri tercih edilen üniversitenin niteliğine göre değişiklik gösterir. Üniversiteler YBS dersleri özelinde genel olarak yazılım ya da işletme ağırlıklı müfredatlar tercih etmektedir. Örneğin, bir X üniversitesi yazılım ağırlıklı bir müfredata sahipse dersler bilgisayar mühendisliği ve yazılım mühendisliği derslerine benzer. İşletme kısmından çok yazılıma ağırlık verilir. Bir Y üniversitesi işletme ağırlıklı bir müfredata sahipse bu durum X üniversitesindekinin tam tersi olur. Bu defa eşit ağırlık ve yönetime yönelik sözel dersler olacaktır. Fakat temelde hangi üniversitede olursanız olun her iki alandan da dersler görülür. Sadece daha çok öne çıkan eğitimler farklılaşır.
YBS derslerinden bazıları şu şekildedir:
- Temel Bilgi Teknolojileri
- İşletme Matematiği
- Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
- Pazarlama
- Muhasebe
- İktisat
- İstatistik
- Örgütsel Davranış
- Programlamaya Giriş
- Yönetim Bilişim Sistemleri
- Kurumsal Kaynak Planlama
- Arama Motoru Optimizasyonu
- Mobil Uygulamalar
- Veri Madenciliği
- Karar Destek Sistemleri
- İşletme Finansı
- Çağdaş Yönetim Teknikleri
- Bilişim Hukuku
- Web Tasarımı ve İnternet Programlama
- Bilgisayar Ağları
- Sistem Güvenliği
- Nicel Karar Teknikleri
- Yapay Zeka ve Uygulamaları
Yönetim Bilişim Sistemleri bölümünü tercih etmeden önce mutlaka tercih listenize ekleyeceğiniz üniversitelerin ders içeriklerini ve eğitmen kadrosunu araştırın! Okurken seçeceğiniz seçmeli derslerin de bölümün ağırlığının yazılım mı yoksa işletme mi olmasında önemli bir rolü vardır. Kariyer planınızı yaparken bu detayları göz önünde bulundurmalısınız.
Yönetim Bilişim Sistemleri Dersleri
Yönetim Bilişim Sistemleri Mezunları Ne İş Yapar?
Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) mezunları, işletmelerin bilgi teknolojileri altyapılarını tasarlamak, uygulamak ve yönetmek için gerekli becerilere sahip olduklarından birçok farklı alanda çalışabilirler. Bu yönüyle tıp bölümüne benzerlik göstermektedir. İş yelpazesi açısından birçok farklı tarzda iş imkanı bulunuyor. YBS mezunlarının çalışabileceği bazı alanlar ve pozisyonları listeledim.
A-) Algoritma ve Programlama Bilmeniz Gereken Pozisyonlar:
1) Yazılım Geliştirme Uzmanı
2) Sistem Analisti
3) Web Uygulama Geliştirici
4) Mobil Uygulama Geliştiricisi (IOS / ANDROID)
5) ERP Uzmanı/Müdürü (SAP, Maximo, Canias, Workcube, Dinamo vb.)
6) Java Yazılım Geliştirici
7) Dot.net / C# Yazılım Geliştirici
8) Veri Yönetimi
9) Veri Tabanı Uzmanı/Yöneticisi (DBA: Database Administrator)
10) Yazılım Mühendisi (özellikle JAVA/C#/C++/Dot.Net)
11) Ar-Ge Mühendisi (Sofware/Hardware tasarım uzmanı)
12) Test Mühendisi / İnternet ve Mobil uygulamalar Test Uzmanı
B-) Sistem ve Network (Bilgisayar Ağları) Bilmeniz Gereken Pozisyonlar:
13) Sistem Admini (Ağ ve Bilgisayar Sistemi Yöneticisi)
14) Bilişim Proje Uzmanı/Yöneticisi
15) Bilgi ve Sistem Güvenliği Uzmanı/Yöneticisi
16) Sistem Mühendisi (MCSE vb.)
17) Vendor Manager (Bilişim Ürün ve Hizmet Sağlayıcıları için Marka Yöneticisi)
18) Sistem Destek Uzmanı
19) Network Destek Uzmanı
20) Network Mühendisi & Network Mimarı (Network Engineer & Network Architect)
C-) Grafik ve Görsel Tasarım Bilmeniz Gereken Pozisyonlar:
21) Web Tasarım Uzmanı (Pozisyona göre orta veya üst düzey HTML ve CSS bilmek gerekir)
D-) Arama Motoru ile ilgili Pozisyonlar:
22) SEO Uzmanı (Search Engine Optimization/Arama Motoru Optimizasyonu)
23) SEM Uzmanı (Search Engine Marketing/Arama Motoru Pazarlama)
24) Sosyal Medya Uzmanı
25) Web İçerik Uzmanı/Yöneticisi (Web Content)
26) E-Ticaret Uzmanı (E-Commerce Expert)
İlginizi çekebilir: SEO Nedir?
SEO Specialist
E-) Büyük Kurumsal Sistemler ile ilgili Pozisyonlar:
27) İş Analisti
28) İş Zekası (Business Intelligence)
29) Yapay Zekâ (Artificial Intelligence)
30) Veri analizi ve karar verme
31) Veri madenciliği
32) BPM Uzmanı / Süreç Tasarım ve Geliştirme Uzmanı (BPM: Business Process Management/İş Süreç Yönetimi)
33) CRM Uzmanı/ Yöneticisi (Müşteri İlişkileri Yönetimi)
F-) Akademik Dünya ile ilgili Pozisyonlar:
34) YBS Araştırma Görevlisi
35) YBS Öğretim Görevlisi (Yüksek Lisans veya 5 yıl sektör tecrübesi)
36) YBS Yrd. Doç. (Akademisyen: Doktora yapılması gerekir)
YBS Bölümü Hangi Üniversitelerde Var?
Yönetim Bilişim Sistemleri programı Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Düzce Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi gibi 37 farklı devlet üniversitesinde yer almaktadır. Vakıf üniversitesinde ise bu sayı 87’dir.
Bu bölümlerin arasında İngilizce, Türkçe, KKTC Uyruklu, burslu, %50 indirimli ve ücretli olarak farklı kategorilere ayrılmaktadır.
YBS programı bulunan tüm üniversiteler ve diğer ayrıntılar için YÖK Atlas YBS adresini ziyaret edebilirsiniz.
Yönetim Bilişim Sistemleri Hangi Üniversitede Okunmalı?
YBS bölümü, adayların kendilerini geliştirmelerine dayalı bir bölüm olduğu için üniversite tercihi yapılırken dikkat edilmesi gereken bazı noktaları bulunuyor. Çünkü iyi bir üniversite öğrencisinin mezun olduğunda belirli bir yeterlilik düzeyinde ve belli bir donanımda olması gerekir. Bu sayede kariyerindeki basamaklarını çıkmak rakiplerine oranla çok daha kolaylaşacaktır.
YBS, EA yani eşit ağırlık üzerinden alım yapan bir bölümdür. Daha önce de belirttiğim gibi Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) bölümünde tercih ettiğiniz üniversitenin yazılım ya da işletme ağırlıklı olmasına göre bu konunun cevabı değişmektedir. İlk olarak sıralamanıza uygun üniversiteleri bir listeleyin. Sonrasında bu okulların YBS bölümünde yer alan eğitmen kadrosunu inceleyin. İlgili üniversitenin ders içeriklerini araştırın. Ayrıca üniversitenin ait olduğu şehir, fakültenin konumu, üniversitenin sosyalliği, şehrin ekonomisi ve bölümden daha önce mezun olmuş YBS mezunlarının şu anki kariyerlerine göz atın. Bu ve benzeri detaylar hangi okulun sizin için uygun olacağını gösterecektir. Fakat yine de tercih listesinde bulunmasından rahatsız olacağınız okulları listenize eklemenizi önermem. Daha sonra pişman olup sene kaybetmek ya da mezuna bırakmak gibi olaylara neden olabilir. Bu yüzden bu bölümü tercih edecekseniz sıralamanız dışında kazanmayı düşündüğünüz üniversiteyi detaylı bir şekilde araştırmalısınız.
Yönetim Bilişim Sistemleri Sıralaması/Puanı Nedir?
Yönetim Bilişim Sistemleri’nin en son üniversite sıralamalarını ve puanlarının bir kısmını aşağıdaki görselde görebilirsiniz. Bu verilerin tamamını için tıklayınız.
Yönetim Bilişim Sistemleri Sıralaması/Puanı
İlginizi çekebilir: Dijital Pazarlama Nedir?
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü İçin Yapılması Gereken Netler
Yönetim bilişim sistemleri okumak için kaç net yapmanız gerektiğinin cevabına aşağıda yer alan tablodan ulaşabilirsiniz. Tamamı için tıklayınız.
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü İçin Yapılması Gereken Netler
Açıköğretim Yönetim Bilişim Sistemleri
Yönetim Bilişim Sistemleri bölümü konusunda açıktan ya da uzaktan eğitim almak isteyenler için AÖF oldukça uygun bir tercih olacaktır. AÖF YBS programına başvurmak için internet üzerinden açıköğretim hizmeti veren üniversitelerin web sitelerini ziyaret ederek programı sorgulayabilirsiniz. Böylece AÖF hakkında daha fazla bilgi sahibi olursunuz. Açıköğretim YBS programı için tıklayınız.
YBS Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Yönetim Bilişim Sistemleri Eşit Ağırlık Mı?
Evet, YBS bölümü eşit ağırlık (TM) puan türüne aittir. Sınav sistemlerinde de bu puan türüne göre yerleştirme yapılır.
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü Kaç Yıllık?
Yönetim Bilişim Sistemleri 4 yıllık bir lisans programıdır.
Yönetim Bilişim Sistemleri Kimler Okuyabilir?
Araştırmayı seven, girişimci olan, analitik düşünebilen, bilgisayar alanlarıyla ilgili, yazılım ve algoritmalara merak duyan herkes okuyabilir. Yeter ki isteyin ve çalışın. Çalıştıktan sonra başarılamayacak şey yoktur.
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü Zor Mu?
Tüm üniversitelerde ve bölümlerde olduğu gibi elbette bu bölümde de birtakım zorluklar mevcut. Fakat düzenli çalışan bir öğrencinin üstesinden gelemeyeceği seviyede değil.
Yönetim Bilişim Sistemleri Mezunları İşsiz Kalır Mı?
Eğitim süresi boyunca bir hedefi olan, düzenli çalışan ve istekleri doğrultusunda azim gösteren hiçbir öğrenci işsiz kalmaz. Ayrıca YBS, tıp bölümü kadar geniş iş olanağına sahiptir. Bu yüzden yetenekleriniz doğrultusunda bir mesleğe odaklanırsanız mezun olduktan sonra işsiz kalmanız söz konusu bile olmaz.
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümünün Geleceği Var Mı?
Evet, YBS bölümünün geleceği var. Artık bilgi ve teknoloji çağında yaşıyoruz işletmeler ve devletler hızla dijitalleşiyor. Bu da bilişim sistemlerinin kullanımının daha da yaygınlaşacağı anlamına geliyor. Bu nedenle YBS bölümü, dijitalleşme devam ettiği sürece önemini koruyacaktır.
Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümünü Mezunları Yazılımcı Olabilir Mi?
YBS bölümünde okuyan bir öğrenci yazılımcı olabilir. YBS bölümü, programlama, bilgi sistemleri, siber güvenlik, yazılım geliştirme ve veri analizi vb. konuları da kapsar. Bu nedenle YBS bölümünü tercih eden öğrenciler seçecekleri seçmeli dersleri yazılım ağırlıklı derslerden oluşturarak yazılım konusunda bilgi ve beceri edinebilirler.
Bu yazımda benim de bir zamanlar dahil olduğum Yönetim Bilişim Sistemleri bölümü hakkında kapsamlı bir içerik oluşturmak istedim. YBS’nin ne olduğundan puanlarına, iş olanaklarından derslerine kadar tüm merak edilenleri derledim. Umarım tercih yapacak adaylar ve YBS meraklısı arkadaşlar için faydalı bir içerik olmuştur. Beğenip yorum yapmayı ve arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayınız.
