Tarama bütçesi, arama motoru botlarının bir web sitesini belirli bir süre içerisinde tarayıp dizine eklediği sayfa sayısı ve kaynak kullanımıyla ilgilidir. Crawl Budget olarak da bilinen tarama bütçesi başka bir deyişle, bir arama motoru botunun bir web sitesini taramak için ayırdığı optimum bütçeyi ifade eder. Google tarafından indexlenerek sıralama sahibi olabilmek için dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur.
Bu yazıda tarama bütçesi nedir, bütçe kontrolü, optimize işlemi, etkileyen faktörleri ve Googlebot’un çalışma mantığı hakkındaki tüm detayları birlikte inceleyeceğiz. Hazırsanız başlayalım!
Tarama Bütçesi (Crawl Budget) Nedir?
Tarama bütçesi, arama motoru botlarının bir siteyi tararken harcadığı zamanı ve kaynakları site içerisinde en iyi şekilde kullanma işlemidir. Google arama botları düzenli olarak web site sayfalarını tarar ve sayfaları indexler. Ancak, her arama botunun belirli sınırı, bir bütçesi bulunmaktadır. Bu nedenle tarama bütçesinin verimli bir şekilde kullanılması SEO çalışmalarında önemli bir yer tutar. Ayrıca kullanıcı deneyimi açısından da dikkat çeken unsurlardan biridir.
Googlebot Nedir? Nasıl Çalışır?
Google, interneti tarayan ve keşfettiği sayfaların dizine eklenmesini sağlayan botlar kullanır.
Bu botlara Googlebot denir. Googlebot, Google tarafından kullanılan özel bir tarayıcı botudur. Web sitelerini taramak için belirli bir tarama bütçesine sahiptir. Google arama botları, dijitalde yer alan tüm bağlantıları takip ederek keşfedilen sayfaları işlemeye başlar. Tespit edilen sayfaların içeriklerini işler ve hangi konuyla alakalı olduğunu belirler. Bu sayfaları indexlemeden önce bir havuzda biriktirir. Ardından Google sıralama faktörlerine göre çeşitli metriklerden geçirilerek SERP (Arama Motoru Sonuç Sayfası) alanında sıralanır.
Özetle, Google arama botları sırasıyla Crawling (Tarama) > Indexing (Dizine Ekleme) > Ranking (Sıralama) işlemlerini uygular.
1. Crawling (Tarama) Nedir?
Google, yeni eklenen sayfaları keşfetmek ve sıralama kazandırmak için sürekli olarak arama motoru botları ile tarama işlemi yapmaktadır. Sürekli güncelliğini korumak ve en yeni sayfaları/içerikleri kullanıcıların karşısına çıkarmak için çalışmaktadır. Crawling (tarama işlemi) tamamlandıktan sonra bir sonraki adım olan Indexing (dizine ekleme) sürecine başlar.
2. Indexing (Dizine Ekleme) Nedir?
Crawling aşamasında keşfedilen sayfalar Google’ın veritabanına iletilir. Böylelikle taranan ve anlamlandırılan sayfalar, Google’da sıralama kazanabilmek için hazır duruma gelir.
Indexing (dizine ekleme) işleminden sonra son adım olan Ranking (sıralama) aşamasına geçilir.
Bazı durumlarda Indexing hataları yaşanabilmektedir. Bu tarz durumlarda Google Search Console ya da Google Indexing API aracı ile sorunlarınızı çözebilirsiniz. Index hatalarınız için Google Index API Kurulumu yazımı inceleyebilirsiniz.
3. Ranking (Sıralama) Nedir?
Yukarıda yer alan tarama ve dizine ekleme adımları tamamlandıktan sonra keşfedilen sayfalar artık Google SERP alanlarında sıralama kazanıp insanların karşısına çıkmaya hazır duruma gelmiştir. Google sıralama faktörleri eşliğinde web site sayfaları kıyaslanarak en güncel, en faydalı ve en güvenilir olan web site içerikleri öne çıkartılarak listelenir.
Tarama Bütçesi Kontrolü Nasıl Yapılır?
Google Search Console aracı sayesinde tarama bütçenizi kontrol edebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edin:
Adım 1: Google Search Console mülkünüzde sol menüden “Ayarlar“ sayfasını açın.
Adım 2: Ayarlar sayfasındaki “Tarama > Tarama İstatistikleri > Raporu Aç“ bölümüne tıklayın.
Adım 3: Açılan sayfada “Toplam Tarama İsteği“ grafiğini görebilirsiniz. Bu bölümde yanıta, dosyaya, amaca ve Googlebot türüne göre çeşitli istatistiklere ulaşabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Anahtar Kelime Nedir?
Tarama Bütçesi Optimizasyonu Neden Yapılmalı?
- Tarama bütçesi optimizasyonu, yeni sayfalarının ve içeriklerinin daha hızlı bir şekilde index almasını sağlar. Dizine eklenme süresini hızlandırır.
- Tarama bütçesi optimizasyonu, bir web sitesinde yapılan güncellemeleri daha hızlı bir şekilde sonuç sayfasına yansıtır. Böylelikle kullanıcılar en güncel içeriklerle karşılaşır.
- Tarama bütçesi optimizasyonu, arama motoru botlarının bir web sitesini daha iyi ve daha doğru bir şekilde anlamasını sağlar.
- Tarama bütçesi optimizasyonu, web sitesinin hızı, site yapısı, robots.txt dosyası gibi optimizasyonları iyileştirerek SEO çalışmalarına önemli katkılar sağlar.
- Tarama bütçesi optimizasyonun verimli bir şekilde kullanılması web sitesinin sıralamasını olumlu yönde etkiler ve daha üst sıralara ulaşabilir.
Tarama Bütçesi Optimizasyonu Nasıl Yapılır?
Tarama bütçesi doğrudan bir sıralama faktörü değildir. Ancak bu dolaylı bir şekilde sıralamaları etkilemeyeceği anlamına gelmez. Her web sitesi için tarama bütçesi optimizasyonu konusuna dikkat edilmelidir. SEO yol haritanızda mutlaka tarama bütçesi için de bir bölüm olması gerekir.
Peki, tarama bütçesi (crawl budget) optimizasyonu nasıl yapılır?
1. Web Sitenizi Teknik Hatalardan Temizleyin
SEO analizlerinde karşılaşılan durum kodu hataları (response codes) bizlere birçok şeyi açıklamaktadır. Durum kodlarında önemli olan 3xx, 4xx ve 5xx gibi kodların optimize edilmesidir. Gereksiz yönlendirmeler, bulunamadı hatası, kırık linkler vb. hataların olması tarama bütçesini olumsuz etkileyen unsurlardan bazılarıdır. Bu yüzden web sitesini teknik hatalardan arındırmak en önemli önceliklerden biri olmalıdır.
2. Site Hızını Arttırın
Bir web sitesinin hızı ne kadar yüksekse tarama ve dizine ekleme hızı da aynı oranda olacaktır. Site hızını iyileştirmek, arama motoru botlarının web sitenizi daha fazla tarayacağı anlamına gelmektedir.
Google Web Yöneticisi Merkezi: “Bir siteyi daha hızlı hale getirmek hem kullanıcı deneyimini iyileştirir hem de tarama hızını artırır. Bir sitenin hızlı olması, Googlebot için sağlıklı bir sunucunun göstergesidir. Böylece aynı sayıda bağlantı üzerinden daha fazla içerik alabilir. Öte yandan, çok sayıda 5xx hatası veya bağlantı zaman aşımı olması, bunun tersine işaret eder ve tarama yavaşlar.”
3. Yetim Sayfalara (Orphan Pages) Bağlantılar Ekleyin
Yetim sayfa (orphan pages), bir web sitesinde hiç iç linkleme yapılmayan sayfasına denir. Bu sayfaların arama motoru botları tarafından değerlendirilmesi oldukça zordur. Yetim sayfalarınızın Google tarafından daha kolay bulunabilmesi ve sıralanabilmesi için site içerisinden dahili linkler verebilirsiniz.
4. Yenilenen (Duplicate) İçeriklerden Kaçının
Bir web sitesinde yenilenen içeriklerin bulunması, o web sitesinin otoritelerini düşürdüğü gibi tarama bütçesini de olumsuz etkiler. Bunun nedeni, Google’ın aynı içeriği birden fazla sayıda indexleyerek kullanıcılara kopya içerik göstermek istememesidir. Duplicate içeriklerdense %100 özgün ve benzersiz içerikler oluşturarak ziyaretçilerinizin kullanıcı deneyimini artırabilirsiniz. Bu sayede daha verimli bir tarama bütçesi elde edebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Keyword Cannibalization Nedir?
5. Internal Link Mimarisini Optimize Edin
Googlebot, web sitenizi taramaya geldiğinde, sayfalarınızı keşfetmek ve dizine eklemek için site içerisinde oluşturduğunuz iç linkleme yapısını takip eder. Bu dahili link yapısı, sitenizde bulunan sayfaların önemini arama motoru botlarına açıklar ve web sitesini taramalarını kolaylaştırmaktadır.
Tarama Bütçesini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Tarama bütçesini (crawl budget) etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri aşağıda bulabilirsiniz:
- Durum Kodları (3xx, 4xx ve 5xx Response Codes)
- URL Parametreleri
- Duplicate (Yenilenen) İçerikler
- İç Linkleme (Internal Link)
- Zayıf ve Spam İçerikler
- İçerik Kalitesi
- Site Büyüklüğü
- Robots.txt Dosyası
- Site Hızı (Site Tepki Süresi)
- Sunucu Performansı (Sunucu Yanıt Süresi)
Yukardaki faktörlerin optimize edilmesi, web sitenizin arama motorları tarafından daha kolay bulunabilmesi ve dizine eklemesi için oldukça önemlidir. Bu sayede kullanıcılarınızın karşısına çıkmanız kolaylaşır.
Bu yazımızda sizlerle birlikte tarama bütçesi nedir, crawl budget optimizasyonu ve Googlebot’un çalışma prensibini sizlerle birlikte inceledik. Web sitenizin ulaşılabilir ve taranabilir olabilmesi için tarama bütçenize dikkat etmeniz gerekmektedir. Umarım sizler için faydalı bir içerik olmuştur. Tarama bütçesi ile alakalı görüşlerinizi yorumlar bölümünde benimle paylaşabilirsiniz.